Accountant met een AA- of RA-titel: wat zijn de verschillen?

Accountancy

Wat is het verschil tussen een Accountant-Administratieconsulent (AA) en een Register Accountant (RA)? Die vraag krijgen we regelmatig bij KroeseWevers. Accountants Chiel Polstra (AA) en Wendy Rijntjes - Diepenmaat (RA) vertellen over de verschillen en overeenkomsten in hun vakgebied, over de inhoud van het vak en de rol die ze hebben als accountant. Maar ook over vooroordelen, overeenkomsten en de toekomst van het vak. “Er blijft behoefte aan een goede financieel adviseur én aan gecontroleerde informatie.”

Het verschil tussen de samenstelpraktijk (AA) of de controlepraktijk (RA)

Chiel Polstra is AA (Accountant-Administratieconsulent) en werkt op het kantoor van KroeseWevers in Zwolle. Chiel is zoals dat heet actief in de ‘samenstelpraktijk’. Hij adviseert ondernemers over al hun financiële en administratieve zaken en stelt hun jaarrekening samen. Wendy Rijntjes - Diepenmaat is RA (Register Accountant). Wendy werkt in de zogeheten ‘controlepraktijk’ vanuit de vestiging van KroeseWevers in Enschede. Ze stelt geen jaarrekeningen samen, maar controleert de cijfers zoals deze zijn opgenomen in de jaarrekening.

Als Wendy en Chiel een groot verschil tussen hun functies moeten aanwijzen, dan is dat vooral het verschil tussen controleren en adviseren. Waarbij de focus van de AA vooral ligt op adviseren en van de RA op controleren. Wendy: “We kunnen heel veel verschillende financiële verantwoordingen controleren. Wat het meeste voorkomt is het controleren van de jaarrekening. We controleren dan de cijfers over een bepaald jaar en daarvan stellen we vast of de jaarrekening een getrouw beeld geeft. Dat betekent niet dat we zeggen dat de jaarrekening 100% vrij is van fouten. Maar we zeggen wel: het beeld dat geschetst wordt in deze jaarrekening, is passend bij wat de onderneming daadwerkelijk is. Maar we kunnen als RA’s bijvoorbeeld ook subsidieverordeningen controleren. We controleren of wat er staat ook echt klopt en of de subsidiegelden ook zijn gebruikt voor het doel waarvoor ze bestemt zijn.”

Wendy Rijntjes - Diepenmaat RA-accountant

“Je bent als RA-accountant wel veel bezig met cijfers, maar ook met mensen.”

De AA is met andere vraagstukken bezig dan de RA

Chiel houdt zich als AA-accountant vooral bezig met de administratie en het maken van een jaarrekening. En hij adviseert klanten bedrijfseconomisch gezien. Dat betekent in de dagelijkse praktijk dat Chiel als AA met andere vraagstukken bezig is dan de RA. Hij is de financiële en administratieve sparringpartner voor kleine en middelgrote ondernemers. En de vragen die Chiel krijgt van ondernemers, kunnen over van alles gaan.

Zoals: moet ik een bedrijfspand kopen of huren? Moet ik op dit moment wel of geen nieuw personeel aannemen? Welke administratiesoftware past het best bij de uitdagingen en het budget van mijn bedrijf? “We krijgen regelmatig de vraag: hoe zou jij dat doen en hoe denk jij daarover? Omdat je als adviseur zo dichtbij een ondernemer staat, voel je je soms zelfs een ondernemer, dat is het leuke aan AA zijn”, vindt Chiel.

Het verschil tussen samenstelverklaringen (AA) en controleverklaringen (RA)

Als RA en controlerend accountant kan en mag Wendy dat soort adviezen niet geven aan klanten waarvoor ze de jaarrekening controleert. Want dan zou haar onafhankelijkheid in het geding kunnen komen. Ze zou dan als RA moeten toetsen en controleren wat ze zelf heeft geadviseerd. Daarom zijn de rollen van AA en RA gescheiden, ook binnen KroeseWevers. Wendy: “Als controlerend accountant moet je ondernemers soms ook een tik op de vingers kunnen geven. Als ik te nauw betrokken ben bij een ondernemer en ik ben niet meer onafhankelijk als accountant, dan kan ik niet een kritisch gesprek met hem voeren.

En dat is wel nodig, want onze controleverklaring wordt gebruikt in het maatschappelijk verkeer om vervolgbeslissingen te nemen. De onafhankelijkheid is daarbij belangrijk omdat de controleverklaring van de RA de hoogste mate van zekerheid afgeeft van alle accountantsverklaringen. Het is van belang voor het maatschappelijke verkeer dat de verklaring van ons voldoende onderbouwd is en dat de accountant netjes voldaan heeft aan alle wetten en regels.” De AA heeft zich overigens net als de RA te houden aan gedrags- en beroepsregels, maar de samenstellingsverklaring die de AA afgeeft biedt niet de zekerheid van een controleverklaring. Chiel: “In de controleverklaring staat dat alles gecheckt en getoetst is. Wij controleren als AA alleen de jaarverslaggeving, al zijn we natuurlijk altijd alert op rare, afwijkende zaken.”

Het verschil in werkzaamheden: vaak op kantoor (AA) of altijd bij de klant (RA)

Wat volgens Chiel ook een verschil is tussen het werk als RA en AA, is de mate waarin je werk planbaar is. Als AA moet hij flexibel zijn, de vragen waar een ondernemer mee te maken krijgt in het mkb liggen niet vast. “Net nog belde een ondernemer, die zei: Chiel, ik heb een probleem en dat moet morgenvroeg om 10 uur opgelost zijn.” Dat betekent snel iets regelen, uitzoeken of oplossen. Dat regel- en uitzoekwerk doet Chiel op kantoor. Net zoals het beoordelen van jaarrekeningen die de assistent-accountants samenstellen.

De andere helft van zijn tijd is Chiel op pad: hij gaat dan bij klanten op bezoek en bespreekt lopende zaken. Als RA ben je, zeker in het begin van je loopbaan, veel aan het werk bij de klant. Je werkt altijd in een team, omdat je controleopdrachten niet alleen kunt doen. Wendy: “Vaak duurt een controle één of twee weken. Dan ben je op locatie bij de klant. Dan ben je niet alleen maar bezig met de cijfers, je bent veel in gesprek met de klant. Bij de klant houd je veel interviews. Deze interviews houd je niet alleen met de financiële mensen van het bedrijf. Je praat ook met een inkoper, verkoper of met een magazijnbeheerder. Alles om een goed beeld te krijgen van de onderneming en zeker te weten: klopt het plaatje wat ik heb van de onderneming? Dus je bent inderdaad wel veel bezig met cijfers, maar ook met mensen.” Inmiddels is Wendy doorgegroeid tot de rol senior manager en extern (tekenend) accountant. Zij draagt de eindverantwoordelijkheid voor de controleopdrachten die worden uitgevoerd door haar team.

Chiel Polstra AA-accountant

“Als AA-accountant ben je wat vaker op kantoor, vooral om de jaarrekeningen samen te stellen en zaken te regelen voor de klant. Uiteindelijk ben je wel vaak bij de klant om zaken te bespreken en advies te geven.”

Het verschil in vooropleiding: universitair (RA) en hbo (AA)

Een ander verschil tussen de RA en AA is de vooropleiding: om RA te worden heb je een universitaire vooropleiding nodig, om AA te worden een hbo-opleiding. Daarnaast moet je als AA en als RA beide een driejarige praktijkstage lopen. Volgens Chiel (AA) leidt het verschil in vooropleidingen in de praktijk wel eens tot het vooroordeel of de gedachte dat je als RA een betere, of meer gespecialiseerde accountant bent dan als AA. Maar dat is beslist niet het geval, zeggen zowel Wendy (RA) als Chiel (AA). De accountants hebben nu eenmaal andere rollen in de accountancy.

Wil je meer weten?

Meer weten over de verschillen tussen AA en RA? Of over werken bij KroeseWevers? Neem dan contact op met onze recruiters Naomi Kerkhof of Jette Siemerink. Zij helpen je graag verder.