Wonen in Duitsland, inkomsten vanuit Nederland: waar moet u fiscaal op letten?

Kwalificerende en niet-kwalificerende buitenlands belastingplichtigen

Sinds 2015 worden buitenlands belastingplichtigen onderverdeeld in kwalificerende en niet-kwalificerende buitenlands belastingplichtigen. Een kwalificerende buitenlands belastingplichtige voldoet aan twee criteria:

• deze is inwoner van de zogenaamde landenkring (bestaande uit EU/EER lidstaten, Zwitserland en de BES-eilanden);
• zijn inkomen is voor minimaal 90% in Nederland onderworpen aan loon- of inkomstenbelasting.

Voor kwalificerende buitenlands belastingplichtigen wordt de toegang verschaft tot de reguliere Nederlandse aftrekposten en heffingskortingen.

Algemene heffingskorting claimen via aangifte inkomstenbelasting 2019

Indien u in Duitsland woont en in Nederland werkt of een pensioen/AOW vanuit Nederland geniet, dient u bedacht te zijn op uw heffingskortingen. Per 1 januari 2019 wordt alleen voor de buitenlands belastingplichtigen uit de landenkring het belastingdeel van de arbeidskorting via de loonbelasting gegeven. Overige heffingskortingen kunnen slechts via de aangifte inkomstenbelasting worden geclaimd. Het gaat dan met name om het claimen van de algemene heffingskorting. Wees erop bedacht dat u aangifte inkomstenbelasting in Nederland doet om deze heffingskorting te claimen.

Let op het doen van aangifte inkomstenbelasting in Duitsland

Wanneer u in Duitsland gaat wonen, is het aan te raden uw fiscale positie te laten beoordelen in Duitsland door een Duitse steuerberater. Duitsland is uw woonstaat en is daarom bevoegd over uw gehele wereldinkomen belasting te heffen. Zij geven een voorkoming van dubbele belasting indien uw inkomsten reeds in een andere staat is belast (bijvoorbeeld omdat u werkt in Nederland en daar tevens belasting betaald). Duitsland stuurt u geen aangiftebrief zoals u dat in Nederland gewend bent. U dient zelf zorg te dragen dat u uw aangifte inkomstenbelasting in Duitsland tijdig indient.

In Duitsland is recentelijk een onderzoek gedaan naar het doen van aangifte inkomstenbelasting. Uit dit onderzoek is gebleken dat een heel aantal mensen die wel aangifteplichtig zijn met betrekking tot de inkomstenbelasting, geen aangifte inkomstenbelasting hebben gedaan in Duitsland. Naar aanleiding van het onderzoek stuurt de Duitse fiscus brieven naar (met name gepensioneerden) om alsnog aangifte inkomstenbelasting te doen. Duitsland heeft de bevoegdheid om nog tot tien jaar na te heffen. In Nederland bedraagt deze bevoegdheid slechts vijf jaar. Woont u dus al sinds 2010 in Duitsland, en ontvangt u inkomen uit Nederland (bijvoorbeeld pensioen) waarover Duitsland mag heffen? Laat uw fiscale positie beoordelen en ga na of u de afgelopen tien jaar aangifte inkomstenbelasting hebt gedaan in Duitsland. Zo komt u niet voor verrassingen te staan.

Hervorming box 3

Op onze eerdere informatieavonden hebben wij u reeds ingelicht over de mogelijke hervorming van box 3. In het kort kwam het daarbij erop neer dat in box 3 het reële rendement wordt belast in plaats van het fictieve rendement. Indien u als buitenlands belastingplichtig over een (vakantie)woning in Nederland beschikt, zou dat mogelijk betekenen dat u onderworpen bent aan box 3 heffing in Nederland. Op dit moment bent u als buitenlands belastingplichtige met een (vakantie)woning in Nederland (aangeschaft met een lening) geen box 3 heffing verschuldigd. Indien (volgens het wetsvoorstel) het reële rendement belast zou worden, zou u wel box 3 heffing moeten betalen. Dit wetsvoorstel verdwijnt nu van tafel. Hoe de hervorming van box 3 eruit komt te zien is nog niet duidelijk. Hopelijk kunnen wij u daar op onze volgende informatieavond meer duidelijkheid over geven.

Controleer uw berekening bij het CAK

Indien u als gepensioneerde bent aangesloten bij het CAK willen wij u erop wijzen dat u ieder jaar de berekeningen inzake de inhouding bij het CAK controleert. Uw pensioen- of uitkeringsinstantie houdt reeds maandelijks een vaste bijdrage in. U betaalt normaal gesproken als pensionado niet teveel verdragsbijdrage. Uitkeringsinstanties houden geen rekening met heffingskorting, nu er geen sprake mag zijn van een premieheffing. De premieheffing is daarom hoger dan bij een vergelijkbare Nederlandse uitkering. Bij de berekening van de bijdragen op de jaaropgave door het CAK, houdt het CAK wel rekening met de heffingskorting. Desondanks kan het geen kwaad uw jaarafrekening te controleren. Indien u teveel verdragsbijdrage hebt betaald kan u deze terugkrijgen.

Herziening woonlandfactor

Van 2017 tot en met 2019 is de woonlandfactor voor Duitsland te hoog vastgesteld. Indien u als verdragsgerechtigde in deze periode in Duitsland heeft gewoond is teveel verdragsbijdrage ingehouden of u heeft teveel verdragsbijdrage betaald. Voor de woonlandfactor in Duitsland zijn zorgkosten meegerekend die niet bij de berekening horen. De woonlandfactor is daarom te hoog vastgesteld. Deze woonlandfactor is nu opnieuw berekend en naar beneden aangepast. Als het goed is heeft u van het CAK een brief ontvangen met meer informatie en is de teveel ingehouden verdragsbijdrage aan u teruggestort.

Salary Split

Indien u als werknemer in Nederland woont, en zowel in Nederland als in Duitsland werkzaam bent, kan er sprake zijn van een belastingplicht in beide landen. Er ontstaat dan een salary split. Een salary split ontstaat op basis van de feitelijke situatie (waar werkt iemand?). Wanneer op tijd rekening wordt gehouden met de financiële planning, kan een optimale situatie worden bereikt. Het opsplitsen van het salaris kan gepaard gaan met een hoger netto salaris dat kan ontstaan door gebruik te maken in twee landen van de lagere progressieve tarieven, heffingskortingen of belastingvrije sommen. Ook in 2021 kan de juiste toepassing van een salary split u een voordeel opleveren.

Voor bestuurders geldt in 2021 mogelijk een aanpassing van het huidige beleid inzake de toepassing voorkoming dubbele belasting. Op dit moment gaf Nederland de goedkeuring om voor de toepassing van de vrijstellingsmethode. Deze goedkeuring vervalt mogelijk, waarbij gebruik zal worden gemaakt van de verrekeningsmethode. Het toepassen van de verrekeningsmethode kan leiden tot een hogere belastingdruk, waarbij het toepassen van een salary split minder voordelig is dan voorheen.

Verhoging Kindergeld

Wanneer u voor minder dan 25% van uw werkzaamheden verricht in Nederland, raakt u ook sociaal verzekerd in Duitsland. Wanneer u kinderen heeft kunt u in Duitsland aanspraak maken op het Duits Kindergeld. Het bedrag ter zake Duits Kindergeld wordt in 2021 verhoogd. De wet voorziet in een extra €15 per maand die vanaf 1 januari 2021 zal worden uitbetaald.

Omrekenen salaris

Wanneer u in Nederland woont maar in Duitsland werkt dient u bij de aangifte inkomstenbelasting in Nederland uw Duitse salaris om te rekenen naar een Nederlands loon. Het omrekenen van loon naar Nederlandse maatstaven zorgt voor een gelijke behandeling met een Nederlandse werknemer, maar ook voor een gelijke grondslag. Er zit een verschil in belastingen die worden ingehouden. Tevens zijn de premies sociale zekerheid verschillend.

Tijdig stopzetten voorlopige teruggave

Wanneer u in Duitsland werkzaam bent dient u uw voorlopige teruggave stop te zetten. Wanneer u bijvoorbeeld uitsluitend in Duitsland werkt voor een Duitse werkgever, bent u in Nederland geen belasting verschuldigd over uw inkomen. Indien u geen andere inkomensbestanddelen hebt in Nederland kunt u geen belasting in Nederland terugvragen. Om te voorkomen dat u uiteindelijk uw voorlopige teruggave moet terug betalen, kunt u deze beter tijdig stopzetten.

Thuiswerken in verband met Covid-19

Tijdens de coronacrisis geldt voor veel werkenden de verplichting om thuis te werken. Indien u normaal gesproken volledig in Duitsland werkzaam bent, bent u ook al daar sociaal verzekerd. Door wederom in Nederland werkzaam te zijn, kan de sociale zekerheid verplaatsen naar Nederland. U bent namelijk in Nederland sociaal verzekerd indien u hier woont en voor meer dan 25% van uw arbeidstijd werkzaam bent.

Voor het thuiswerken tijdens de coronacrisis geldt een uitzondering. Het thuiswerken heeft geen consequenties voor uw sociale verzekering. De sociale zekerheid blijft zoals die was voordat u vanwege Covid-19 thuis ging werken. Indien u in Duitsland sociaal verzekerd bent, blijft u daar sociaal verzekerd, ondanks dat u voor meer dan 25% in Nederland werkzaam bent doordat u thuis werkt.

Indien u met een nieuwe baan begint over de grens, dan geldt deze regeling niet. U dient dan te kijken naar de daadwerkelijke situatie inzake de sociale zekerheid. Indien u dan veel thuis werkt (in Nederland, meer dan 25% van uw arbeidstijd), dan bent u ook in Nederland sociaal verzekerd. Dit is ook het geval indien u normaal gesproken alleen in Duitsland werkzaam zou zijn. Bij het doen van de aangifte kunt u aangeven hoeveel u daadwerkelijk in beide landen hebt gewerkt. Indien dit afwijkt van het gebruikelijke, en dit levert u een voordeel, kunt u de daadwerkelijk gewerkte dagen opgeven. Dit dient wel door uw werkgever te worden bevestigd.

Ingrijpen bij verloning Steuerklasse 3

Indien u in Steuerklasse 3 wordt verloond moet u opletten dat u wel voldoet aan de voorwaarden voor het verlonen in Steuerklasse 3. Steuerklasse 3 kan van toepassing zijn wanneer u bent gehuwd. Daarnaast dient ook voor meer dan 90% van het inkomen in Duitsland te worden belast. Indien u niet aan de 90% eis kan voldoen, geldt een versoepeling dat het Nederlandse inkomen niet meer mag zijn dan €9.408,-. Indien niet aan de voorwaarden kan worden voldaan, betekent dat u in Steuerklasse 1 moet worden belast. De ingehouden loonbelasting is meteen de eindheffing. U hoeft dan ook geen aangifte te doen. U kunt in overleg met uw Steuerberater afspreken of het toch zin heeft om een aangifte te doen.

Wanneer u wel voldoet aan de voorwaarden voor toepassing van Steuerklasse 3, bent u verplicht om in Duitsland aangifte te doen. Tevens is het van belang dat het Nederlandse inkomen van u en uw gehuwde partner wordt meegenomen in de vaststelling van het belastingpercentage over uw Duitse loon. Dit houdt in dat de keuze voor Steuerklasse 3 alleen verstandig is als uw gehuwde partner geen of een (heel) laag inkomen heeft. Heeft uw partner een inkomen, is het verstandig te kiezen voor Steuerklasse 1 en bij de aangifte de te veel ingehouden loonbelasting terug te vragen. Als de Nederlandse inkomsten van u of uw partner niet zeker zijn, is het verstandig te kiezen voor de beperkte belastingplicht in Duitsland en eventueel achteraf toch een belastingaangifte in Duitsland te doen. In dat geval wordt u ingedeeld in Steuerklasse 1 en hoeft u alleen maar een aangifte te doen als het u financieel voordeel oplevert.