De btw-positie van leden in een toezichthoudende commissie of adviescollege staat al geruime tijd ter discussie. In de afgelopen jaren is de vraag of toezichthouders btw-plichtig zijn meermaals verschillend beantwoord. In navolging van het Hof van Justitie van de Europese Unie (zaak IO in 2019) heeft nu ook de Hoge Raad zich uitgelaten over dit vraagstuk, met mogelijk vergaande gevolgen voor de btw-positie van een commissaris in Nederland.
Op basis van de huidige wet- en regelgeving moet per toezichthoudende functie worden bepaald of sprake is van een btw-plicht. Daarbij is het uitgangspunt dat bij het uitvoeren van één toezichthoudende functie (bijvoorbeeld een commissariaat) al sprake kan zijn van ondernemerschap voor de heffing van btw. In de praktijk zien wij echter dat toezichthouders ook regelmatig gebruik maken van de kleine ondernemersregeling (KOR) waardoor hun vergoedingen zijn vrijgesteld van de heffing van btw.
Afgelopen jaar heeft het Hof van Justitie zich gebogen over de vraag of een commissaris kwalificeert als btw-ondernemer. Op 13 juni 2019 heeft het Hof van Justitie geoordeeld dat (in deze betreffende zaak) geen sprake is van btw-ondernemerschap. Het Hof van Justitie concludeert dat weliswaar geen sprake is van een juridische ondergeschiktheid, maar dat een commissaris haar werkzaamheden niet in eigen naam, niet voor eigen risico noch onder zijn of haar eigen verantwoordelijkheid verricht. Hierdoor ontbreekt de vereiste zelfstandigheid en is van btw-plicht geen sprake.
Naar aanleiding van de uitspraak van het Hof van Justitie gaf de Staatssecretaris van Financiën in eerste instantie aan dat de betreffende zaak onvoldoende duidelijk was om nieuw algemeen beleid voor toezichthouders te formuleren. Pas na de uitspraak van de Hoge Raad zou de Staatssecretaris van Financiën dit standpunt heroverwegen. Nu de Hoge Raad ervoor kiest om de lijn van het Hof van Justitie te volgen, wordt het steeds waarschijnlijker dat werkzaamheden als commissaris of toezichthouder buiten de heffing van btw dienen te blijven. Nieuw algemeen beleid kan naar onze mening dan ook niet uitblijven.
In het geval dat u als toezichthouder momenteel btw in rekening brengt over uw werkzaamheden, dan is het op basis van recente jurisprudentie mogelijk om dit achterwege te laten. In specifieke gevallen kan dit een voordeel opleveren voor de toezichthouder en/of de organisatie waarop toezicht gehouden wordt. Onze btw-specialisten helpen u graag verder bij het in kaart brengen van uw mogelijkheden.
