Woont u in Nederland maar werkt u als grensarbeider in Duitsland? Dan krijgt u te maken met belastingverplichtingen in zowel Nederland als Duitsland. Wanneer bent u eigenlijk een grensarbeider en welke rechten en plichten komen hierbij kijken? En in welke Steuerklasse wordt u ingedeeld? In dit artikel lichten wij toe waar u als grensarbeider rekening mee moet houden als u in Duitsland gaat werken.
U bent een grensarbeider wanneer u in Nederland woont, in Duitsland werkt en minimaal 1 keer per week reist tussen het woon- en werkland.
Wanneer u een grensarbeider bent in Duitsland krijgt u te maken met het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland. Artikel 14 van dit verdrag bepaalt welk land over inkomsten uit loondienst belasting mag heffen. Over het algemeen is het zo dat wanneer een in Nederland woonachtige belastingplichtige in Duitsland gaat werken, de staat waar de werknemer zijn werkzaamheden verricht belasting mag heffen over het inkomen.
Er gelden een aantal uitzonderingen. Zo is de belastingheffing aan het woonland, Nederland, toegewezen, indien:
U niet langer dan 183-dagen in Duitsland verblijft in een periode van 12 maanden. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar de werkdagen, maar ook naar de overige dagen die in het werkland worden doorgebracht;
U uitbetaald wordt door een werkgever die niet in het werkland is gevestigd;
U niet voor een vaste inrichting van de werkgever in het werkland werkt.
Compensatieregeling
Naast het belastingverdrag kent Nederland een zogenoemde compensatieregeling. Deze regeling heeft als doel om het werken als grensarbeider in Duitsland soepel te laten verlopen. Met de compensatieregeling krijgt u compensatie voor het mislopen van bepaalde aftrekposten, die u wel zou krijgen als u in Nederland zou werken, bijvoorbeeld hypotheekrenteaftrek. Het mag vanuit Nederlands oogpunt nooit nadelig zijn om in Duitsland als werknemer aan de slag te gaan. Indien de heffing in Duitsland hoger is dan deze in Nederland zou zijn, wordt het verschil door de Nederlandse fiscus gecompenseerd.
Wanneer u in Duitsland in loondienst bent, wordt u ingedeeld in een zogeheten Lohnsteuerklasse. De Lohnsteuerklasse waarin u bent ingedeeld bepaald de hoogte van de belastingheffing die door de werkgever wordt ingehouden. In welke Lohnsteuerklasse u wordt ingedeeld, is afhankelijk van uw persoonlijke situatie.
Net als in Nederland is de loonbelasting in Duitsland een voorheffing op de inkomstenbelasting. De werkgever is verplicht loonheffingen in te houden en af te dragen. Hieronder geven we de diverse Lohnsteuerklassen met bijbehorende eigenschappen weer.
De genoemde 6 Steuerklassen geven recht op belastingaftrek. Hieronder geven we per klasse in euro’s weer welke bedragen hiervoor in 2022 gelden:
|
Steuerklasse |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
Belastingvrij bedrag |
€ 9.984 |
€ 9.984 |
€19.968 |
€ 9.984 |
X |
X |
|
Werknemersaftrek |
€ 1.000 |
€ 1.000 |
€ 1.000 |
€ 1.000 |
€ 1.000 |
X |
|
Vaste kostenaftrek |
€ 36 |
€ 36 |
€ 36 |
€ 36 |
€ 36 |
X |
|
Alleenstaandenaftrek |
X |
€ 4.008 |
X |
X |
X |
X |
|
Belastingvrij bedrag per kind* |
€ 8.388 |
€ 8.388 |
€ 8.388 |
€ 4.194 |
X |
X |
*Het belastingvrije bedrag per kind is inclusief de verhoging voor zorg- en onderwijskosten.
Als een in Nederland wonende werknemer zult u in eerste instantie buitenlands belastingplichtig zijn. In Duitse termen heet dit “beschränkt steuerpflichtig”. Daarmee zal u worden ingedeeld in Steurerklasse 1. Uw persoonlijke omstandigheden bepalen of u wellicht in Steuerklasse 3 of 4 ingedeeld kan worden.
Binnenlandse belastingplichtige in Duitsland
Om in Duitsland aangemerkt te kunnen worden als binnenlands belastingplichtige, in Duitse termen unbeschränkt Steuerpflichtig, dient 90% van het inkomen aan Duitse belastingheffing te zijn onderworpen. Wanneer de 90% norm niet gehaald wordt, dan mag het niet-Duitse inkomen niet meer dan twee keer de belastingvrije norm zijn. Deze beoordeling kan plaatsvinden op gezinsniveau, maar mag ook op individueel niveau van de werknemer plaatsvinden.
Indien aan de voorwaarden wordt voldaan, kunt u als werknemer in Duitsland in Steuerklasse 3 worden ingedeeld. Het voordeel hiervan is dat u van tweemaal de belastingvrije som, alsmede van het Splittingsverfahren gebruik mag maken. Nadeel is echter dat in de Duitse aangifte inkomstenbelasting de eventuele Nederlandse inkomsten van uw partner meegerekend worden. Hierdoor ontstaat progressienadeel, waarbij een hoger inkomen en dus een hoger tarief wordt gerekend.
Ondanks dat u als werknemer in Steuerklasse 1 valt, heeft u de mogelijkheid om persoonlijke aftrekposten (conform Duits recht) in de aangifte inkomstenbelasting af te trekken. Binnenlandse belastingplicht moet altijd worden aangevraagd. Duitse werkgevers delen een buitenlandse werknemer vaak alleen op grond van getrouwd zijn in Steuerklasse 3 in. De hoogte van het overige inkomen is hierbij echter ook van belang. Daarnaast stelt Duitsland geregistreerd partnerschap niet gelijk met een huwelijk, zoals dat in Nederland wel het geval is. In Duitsland moet u voor toepassing van Steuerklasse 3, 4 of 5 gehuwd zijn.
Controleer of u, indien u gehuwd bent, van Steuerklasse 3 gebruik mag maken. Vaak zijn Duitse werkgevers niet op de hoogte van de aanvullende voorwaarden die gelden voor getrouwde buitenlandse werknemers. Hierdoor worden werknemers soms ten onrechte in Steuerklasse 3 ingedeeld en lopen zij risico dat bij de Duitse aangifte inkomstenbelasting een groot bedrag terug betaald moet worden.
Is vooraf niet duidelijk of een gezamenlijke aangifte lonend is? Pas dan Steuerklasse 1 toe. Blijkt naderhand dat er een recht op Steuerklasse 3 bestond, doe dan alsnog gezamenlijk aangifte inkomstenbelasting. De voordelen worden dan alsnog toegerekend.
Wanneer u als beperkt belastingplichtige bent ingedeeld en uitbetaald op grond van Steuerklasse 1, of 6, bestaat er geen aangifteplicht voor de inkomstenbelasting in Duitsland. Hiervoor gelden enkele uitzonderingen. In Lohnsteuerklasse 1, als onbeperkt belastingplichtige, 2, 3, 4 en 5 bent u verplicht om na het betreffende fiscale jaar een aangifte inkomstenbelasting in te dienen.
Waar een belastingplichtige in grensoverschrijdende situaties verzekerd is, wordt geregeld in de Europese Verordening. Een persoon kan altijd maar in één land verzekerd zijn. De hoogte van de verschuldigde bijdrage en de wijze van afdracht wordt geregeld in de nationale wet van de lidstaat waar de werknemer is verzekerd.
Wilt u meer weten over de fiscale regelingen rondom het werken als grensarbeider in Duitsland? Neem dan hier contact op met onze German Desk. Wij helpen u graag verder.
