Btw-positie van toezichthouders (eindelijk) verduidelijkt

In dit nieuwsbericht behandelen wij de inhoud van het beleidsbesluit en de meest gestelde vragen over dit onderwerp.

Op basis van de geldende wet- en regelgeving moest per toezichthoudende functie worden bepaald of sprake is van btw-plicht. Daarbij was het uitgangspunt dat bij het uitvoeren van één toezichthoudende functie al sprake kon zijn van btw-plicht voor de toezichthouder.

Ja, in beginsel is de toezichthouder in Nederland altijd btw-plichtig geweest. Op 13 oktober 2006 is er echter een beleidsbesluit verschenen die toezichthouders de mogelijkheid bood om btw-heffing achterwege te laten tot en met het aantal van vijf toezichthoudende functies.

Onder druk van de Europese Commissie is dit beleidsbesluit met ingang van 1 januari 2013 ingetrokken en dienden de toezichthouders over de vergoeding voor al hun toezichthoudende functies weer btw in rekening te brengen.

Ja, dat klopt. In 2019 heeft het Hof van Justitie zich gebogen over de vraag of een commissaris kwalificeert als btw-ondernemer. Op 13 juni 2019 heeft het Hof van Justitie geoordeeld dat (in deze betreffende zaak IO) geen sprake is van btw-ondernemerschap.

Het Hof van Justitie concludeerde dat weliswaar geen sprake is van een juridische ondergeschiktheid, maar dat een commissaris haar werkzaamheden niet in eigen naam, niet voor eigen risico noch onder zijn of haar eigen verantwoordelijkheid verricht. Hierdoor ontbreekt de vereiste zelfstandigheid en is van btw-plicht geen sprake.

Op 26 juni 2020 heeft de Nederlandse Hoge Raad (26 juni 2020, zaaknummer 18/02684) in navolging van het Hof van Justitie geoordeeld over een situatie waarbij een voorzitter en leden werkzaamheden verrichten voor een bezwarenadviescommissie. Daarbij oordeelde de Hoge Raad, in lijn met het Hof van Justitie, dat leden van een adviescommissie voor hun werkzaamheden niet kwalificeren als btw-ondernemer.

Naar aanleiding van de uitspraak van het Hof van Justitie in 2019 heeft de Staatssecretaris van Financiën in eerste instantie aangegeven dat de betreffende zaak onvoldoende duidelijk was om nieuw algemeen beleid voor toezichthouders te formuleren.

In de praktijk was er veel kritiek op deze houding van de Staatssecretaris van Financiën. Hierbij heeft de Staatssecretaris van Financiën aangegeven met nieuw beleid te wachten op nationale jurisprudentie van de Hoge Raad in een ‘vergelijkbare zaak’. Deze uitspraak kwam er dus op 26 juni 2020.

Nu, ruim 10 maanden later (!), is er eindelijk een beleidsbesluit gepubliceerd waarin de btw-positie van de toezichthouders wordt verduidelijkt. Dit beleidsbesluit heeft wel terugwerkende kracht gekregen tot 13 juni 2019.

Het feit dat de toezichthouder in de meeste gevallen niet langer btw-plichtig is, is met name voordelig in de situatie dat de in rekening gebrachte btw niet aftrekbaar is bij de organisatie waaraan deze in rekening wordt gebracht.

Tegelijkertijd kan het vervallen van de btw-plicht er voor de toezichthouder voor zorgen dat btw op gemaakte kosten niet langer aftrekbaar is en er mogelijkerwijs btw herzien moet worden op de aankoop van investeringsgoederen.

Wilt u graag weten wat de gevolgen zijn van dit nieuwe beleidsbesluit voor uw organisatie? De specialisten van KroeseWevers helpen u graag.