Geschillen tussen aandeelhouders komen vaker voor en kunnen op diverse manieren ontstaan: een verschil van inzicht in de te voeren strategie van de onderneming, een verschil tussen de tijd en moeite die aandeelhouders in de onderneming steken en ook persoonlijke vetes. Hoe verdeel of verkoop je de onderneming?
Aldi, de bekende discount supermarktketen, is in 1946 opgericht door de gebroeders Karl en Theo Albrecht, en is in de 20e eeuw uitgegroeid tot een zeer succesvolle onderneming. In 1958 waren er reeds 170 winkels. Niet lang daarna ontstond een geschil tussen de beide broers en is de organisatie opgesplitst: Karl werd eigenaar van Aldi-Süd, Theo kreeg Aldi-Nord.
Als beide aandeelhouders de helft van de onderneming bezitten en er geen afspraken zijn gemaakt over wat te doen in zo’n situatie, kan het moeilijk zijn tot een oplossing te komen.
Hieronder worden een aantal non-conventionele opties geschetst die wellicht dramatisch ogen, maar partijen wel kunnen bewegen tot realistische oplossingen.
Aandeelhouder A noemt een gewenst bedrag per aandeel. Aandeelhouder B heeft dan twee opties: hij kan zijn aandelen verkopen aan A tegen de genoemde prijs, óf hij kan de aandelen van A kopen tegen diezelfde prijs.
Aandeelhouder A moet dan goed nadenken over het bedrag dat hij noemt: noemt hij een laag bedrag, dan zal B de aandelen van A kopen. Noemt hij een hoog bedrag, dan zal B zijn aandelen verkopen.
In dit geval heeft aandeelhouder B een voordeel: afhankelijk van het bedrag dat A noemt, kan hij zijn tactiek aanpassen. De waarde die aandeelhouder B toekent aan de helft van de aandelen is moeilijk in te schatten voor aandeelhouder A. Aandeelhouder B kan eenvoudig bepalen of hij tegen het genoemde bedrag wil kopen of verkopen.
Beide aandeelhouders noemen gelijktijdig een bedrag tegen welke prijs zij bereid zijn het aandelenpakket van de andere aandeelhouder te kopen. Degene die het hoogste bedrag noemt, mag tegen die prijs de andere aandeelhouder uitkopen.
Het feit dat beide aandeelhouders gelijktijdig een bedrag moeten noemen, schept een zekere gelijkwaardigheid, een duidelijk verschil met de Russian Roulette aanpak.
Een aandeelhouder die geen toekomst meer ziet als aandeelhouder zal in zo’n situatie een erg laag bedrag noemen. Een aandeelhouder die graag verder wil in de onderneming zal meer willen betalen. Hierdoor kan een tactisch spel ontstaan: de aandeelhouder die graag verder wil met de onderneming zal proberen een bedrag te noemen dat net boven het bedrag van de andere aandeelhouder ligt. Anderzijds probeert de aandeelhouder die eigenlijk niet verder wil een bedrag te noemen dat net onder het bedrag van de andere aandeelhouder ligt. De vraag is of dergelijke tactieken een wenselijk resultaat hebben, en of beide partijen hier tevreden mee zullen zijn.
Dutch Auction lijkt veel op de Texas shoot-out, met een belangrijk verschil:
Beide aandeelhouders noemen gelijktijdig een bedrag tegen welke prijs zij bereid zijn hun eigen aandelenpakket te verkopen. Degene die het hoogste bedrag noemt, moet tegen de prijs van de andere aandeelhouder diens aandelen kopen.
Het verschil met de Texas shoot-out is dat het bedrag dat genoemd wordt, de verkoopprijs is: de aandeelhouder die het hoogste bedrag noemt moet de aandelen van de ander kopen tegen diens (lagere) verkoopprijs.
Hierdoor wordt de aandeelhouder die minder toekomstperspectief ziet gedwongen een realistisch bedrag te noemen. Vraagt hij echter te veel en overbiedt hij de andere partij, dan wordt hij verplicht de aandelen van de ander te kopen (tegen diens verkoopprijs).
Anderzijds wordt de aandeelhouder die wél graag verder wil, gedwongen om bedrag te noemen waartegen hij bereid is zijn aandelen te verkopen.
Dit raakt de kern van het verhaal: het is waarschijnlijk dat bij de laatste optie de bedragen dichter bij elkaar liggen, in de buurt van de reële waarde van de aandelen. De waarde die de twee partijen toekennen aan een aandelenpakket verschillen omdat hun situatie en hun toekomstverwachtingen voor de onderneming verschillen. Dit komt tot uitdrukking in het bedrag dat zij noemen tijdens de Dutch Auction aanpak, en in het bijzonder omdat de hoogste bieder mag kopen tegen de verkoopprijs van de laagste bieder. Partijen worden zo gedwongen na te denken over een realistische waarde.
